नयाँ दिल्ली — अफगानिस्तानमा अलपत्र ३४ नेपालीको उद्धारका लागि तीन सातादेखिको प्रयास अझै सफल हुन सकेको छैन । दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासले विभिन्न माध्यमबाट उद्धार प्रयास भइरहेको जनाए पनि परिणाम देखिएको छैन ।
अफगानिस्तानको काबुल ।
दूतावासले असोज २ गते नै उनीहरू काठमाडौंमा पुग्ने जनाएको थियो । त्यसपछि पनि मिति तोक्ने काम मात्र भइरहेको छ । कान्तिपुरको सम्पर्कमा आएका दुई नेपालीले गत सोमबार आफूहरू उद्धारको प्रतीक्षामा दिन बिताइरहेको बताए । ‘एक महिना भयो, ३४ जना एकै ठाउँबसेका छौं । आईडीजीले आश्रय दिएको छ,’ एक जनाले भने, ‘दिनदिनै आज/भोलि उद्धार हुनेछ भनेर खबर आउँछ । तर मिति सर्दै गएकाले तनाव बढेको छ । परिवारका मानिस पनि तनाबमा छन् ।’
अफगानिस्तानमा यूएन एजेन्सीलाई सुरक्षाकर्मी परिचालन गर्ने आईडीजी बेलायतको एक निजी कम्पनी हो । त्यसले नेपालबाट सयौं मानिसलाई अफगानिस्तानको यूएन एजेन्सीमा सुरक्षाकर्मीका रूपमा परिचालित गरेको छ । तर, अलपत्र भनिएका ३४ जना भने दलालमार्फत भिजिट भिसामा काबुल पुगेका हुन् । विद्रोही तालिवानले काबुलसहित अफगानिस्तानलाई नियन्त्रणमा लिएदेखि त्यहाँ तनाब बढेको छ ।
१५ अगस्टमा तालिवानले सत्ता कब्जामा लिएको थियो । त्यसको केही समयदेखि ती नेपालीहरू विभिन्न स्थानमा लुकेर बसेका थिए । अवैध तरिकाले त्यहाँ पुगेका उनीहरूलाई दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासको पहलमा आईडीजीले संरक्षण दिएको हो ।
दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासका नियोग उपप्रमुख रामप्रसाद सुवेदीले नेपालीहरूलाई आईडीजीले राम्रो सहयोग गरिरहेको बताए । यूएन एजेन्सीमा कार्यरत ८३ जना नेपाली बिदामा आउने र उनीहरूका लागि आईडीजीले विमान चार्टर्ड गर्ने भएकाले ती ३४ जनालाई पनि त्यसैमा ल्याइदिन आग्रह गरिएको उनको भनाइ छ । ‘तर, विमान चार्टर्डमै कहिले समस्या हुने, कहिले उडानको अनुमति त कहिले आकाशको प्रयोगका लागि अनमुति वा ल्यान्डिङ अनुमतिमै विभिन्न समस्या आइरहेकाले उनीहरू फर्किने तिथि निश्चित हुन सकिरहेको छैन,’ उनले भने ।
दूतावासका अनुसार पहिलोचोटि दुबई हुँदै काठमाडौं ल्याउने तयारी गरिएकोमा दुबईले सबैलाई क्वारेन्टाइनमा बस्नुपर्ने बताएपछि रोकिएको थियो । त्यसपछि अफगानिस्तानकै काम एयरलाई दिल्ली हुँदै काठमाडौं ल्याउने प्रक्रिया आईडीजीले बढाएको थियो । तर, अफगानिस्तानको एयरलाइन्सलाई अझै दिल्लीमा अवतरणको अनुमति दिइएको छैन । ‘आईडीजीले अन्य विकल्पमा पनि छलफल गरिरहेको छ तर अझै विमान चार्टर्ड र उडानको रुट निश्चित नभएकाले समस्या भएको हो,’ सुवेदीले भने । ३४ मध्ये तीन जनाको मात्रै भिसा अवधि बाँकी रहेको उनले जानकारी दिए ।
दूतावासले भिसा अवधि सकिएकाहरूका सम्बन्धमा तालिवान एजेन्सीसँग आईडीजीमार्फत नै कुरा गर्ने प्रयत्न गरिरहे पनि सफल हुन सकेको छैन । तालिवान सरकारसँग दिल्लीस्थित अफगानी दूतावासको पनि सम्पर्क राम्रो नरहेकाले समन्वयमा समस्या आइरहेको दूतावासका अधिकारीहरू बताउँछन् ।
काबुलस्थित यूएन एजेन्सीमा कार्यरत नेपाली सुरक्षाकर्मीमध्ये ८३ जना बिदा स्वीकृत गराएर नेपाल आउने तयारीमा छन् । त्यसबाहेक १७ जना भारतीयसमेतलाई काबुलबाट बिदामा पठाउन आईडीजीले विमान चार्टर गर्न खोजेको छ । तिनमा ३४ जना नेपाली थपिएपछि विमानमा १ सय ३४ जना आउने भएका छन् । यूएनमा कार्यरत सुरक्षाकर्मीलाई बिदामा घर पुर्याउने तथा बिदा सकिएपछि काममा लगाउने जिम्मेवारी आईडीजीकै हो ।
अफगानिस्तानमा तालिवानले कब्जा जमाएपछि त्यहाँबाट ९ सय ४० जना नेपालीको विभिन्न माध्यमबाट उद्धार गरी नेपाल ल्याइएको दूतावासले जनाएको छ । काबुलमा रहेका अमेरिका, बेलायत, क्यानाडा, जापान, जर्मनी र अस्ट्रेलियाका दूतावासमा कार्यरत नेपालीको उद्धार सम्बन्धित देशले नै गरिदिएका थिए । अफगानिस्तानमा रहेको यूएन मिसन र युनिसेफमा कार्यरत ४ सय ६७ मध्ये ४३ जना अहिले बिदामा नेपाल आएका छन् ।
यूएन मिसनबाट पहिले नै बिदामा आएका ४३ जनालाई आईडीजीले अफगानिस्तान फर्काउन खोजेको छ । तर नेपाल सरकारले अफगानिस्तानको अहिलेको परिस्थिति हेरेर उनीहरूलाई फर्किने अनुमति दिएको छैन ।
प्रतिक्रिया लेख्नुहोस्:-